Монгол Улсын иргэн шударга шүүхээр шүүлгэх эрхтэй ба энэ эрхийг үл хүндэтгэж зөрчиж байгаа шүүгч нарт холбогдуулан гомдол гаргаж байгаа боловч түүнийг шалгах ажиллагаанд оролцох эрхгүй, ялангуяа сахилгын хэргийн материал, шүүгчийн тайлбар. нотлох баримттай танилцах, өмгөөлөгч авах, сахилгын хэргийн маргаан шийдвэрлэх хуралд үг хэлэх, хүсэлт гаргах,мэтгэлцэх, хуульд заасан үндэслэлээр бүрэлдэхүүнээс татгалзах, сахилгын хорооны магадлал,хяналтын тогтоолыг эс зевшеервел гомдол гаргах зэрэг эрхээр өргөдөл мэдээлэл гаргагчийг хангахгүй мертлее шүүгч, түүний итгэмжлэгдсэн телеелегчид эдгээр эрх байгаа нь Үндсэн хуульд заасан тэгш байдлын зарчим алдагдаж байна.2021 оны МУ-ын Шүүхийн тухай хуулиар шүүгч нарт хариуцлага тооцох Сахилгын хорооны эрх үүргийг тодорхойлж, шүүгч нарын талаар гаргасан иргэдийн өргөдөл мэдээллээр сахилгын хэрэг үүсгэж шалгадаг болсон. Харамсалтай нь өргөдөл мэдээлэл гаргагч/ миний бодлоор гомдол гаргагч/-ийг хэргийн оролцогчоор томъёолоогүйгээс өргөдөл мэдээлэл гаргагч нь шүүгчийн сахилгын хэрэгт оролцож хяналт тавьж, гомдолтой холбогдуулан гаргасан шүүгчийн тайлбартай танилцахгүй, сахилгын хэргийн хуралдаанд оролцож, гомдолтой холбогдуулан үг хэлэх, асуулт асуух, сахилгын хэргийн шийдвэрт гомдол гаргах, хяналтын шүүхэд гомдол гаргах эрх байхгүй юм. Иргэн гомдол гаргадаг боловч оролцохгүй учраас шүүгч худал тайлбар гаргах, сахилгын хороо тухайн шүүгчийг хуулийн шалгаж байгаа эсэхэд иргэний хяналт байхгүйгээс хууль зөрчсөн шүүгчид хариуцлага тооцохгүй байна. Шүүгч нар өргөсөн тангарагтаа үнэнч бус байдал газар авч, иргэдийн эрх ашгийг хохироож байгааг ард иргэд байтугай Ерөнхий сайд, УИХ болон Засгийн газрын гишүүүд байнга хэлж ярьж байгаа билээ. Иймд Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 101-р зүйлийн 101.5-д сахилгын хэргийн оролцогчоор өргөдөл мэдээлэл гаргагчийг оролцуулахаар хуульчлая.